Τετάρτη 4 Ιανουαρίου 2017

Είμαι ό, τι διαβάζω

Το εμβατήριο του Ραντέτσκυ του J.Roth.
Eνα πολύ καλό ανάγνωσμα, που στέκεται αρκετά ψηλά στη λίστα με τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει. Λογοτεχνία πραγματική!
Κατ' αρχήν ο Roth. Γερμανόφωνος Εβραίος από την επικράτεια της Αυστρουγγαρίας. Πολύ εκφραστικός συγγραφέας και επιφυλλιδογράφος της καλής γενιάς της Βιέννης του πρώτου μισού του 20ου αιώνα.  Σκέψη και πράξη ανακατεύονται με μεγάλη μαεστρία από την πένα του. Οι χαρακτήρες του ψυχογραφημένοι και  διάφανοι σε κάθε τους λεπτομέρεια.
Αντισυμβατικός, κατήγγειλε τους Ναζί και  εγκατέλειψε την Γερμανία για πάντα  την πρώτη μέρα που ανέβηκε στην εξουσία ο Χίτλερ το 1933. Πέθανε κατεστραμμένος από το αλκοόλ όπως ακριβώς το είχε προβλέψει.
  Ήθελα τα μεγάλα έργα του. Όπως ξεκινάς σχεδόν πάντα με έναν καινούριο για 'σένα  συγγραφέα και διαβάζεις τα έργα, που είναι τα πιο γνωστά του και αν σου αρέσει, εντρυφείς στις νουβέλες του και τον ψάχνεις περισσότερο.
 Τον τριγύριζα καιρό αλλά στην "τελειωμένη" Πρωτοπορία που σύχναζα τελευταία, λόγω χαμηλών τιμών να τα λέμε κι αυτά, δεν τον είχαν ποτέ.
Βρήκα κάποια στιγμή τον "Θρύλο του Αγίου Πότη" και είπα να ξεκινήσω ανάποδα αυτή την φορά, από μια νουβέλα. Αποκάλυψη! Λυρισμός και σκληρή πραγματικότητα. Εκεί ο Roth προέβλεψε τον θάνατό του βάζοντας τον αφηγητή να λέει: "Ας έχουμε όλοι οι πότες ένας ήσυχο και γαλήνιο θάνατο σαν κι αυτόν".
Συνέχισα γρήγορα  με τα "Βερολινέζικα χρονικά". Επιφυλλίδες που με πολύ κοφτερό μάτι και πολύ στρογγυλή πένα, μας περιγράφουν το Βερολίνο του 1920.
Ώσπου, αφού ξεκόλλησα από την Πρωτοπορία, πήρα στα χέρια μου το 'Εμβατήριο"
Ιστορικό, γιατί μας δίνει την Αυστροουγγαρία στα τελευταία της. Μια μεγάλη κοσμοπολίτικη  αυτοκρατορία στην κεντρική Ευρώπη, που ελάχιστα ξέρουμε στην Ελλάδα γι΄αυτήν. Ας είναι καλά ο Roth και ο Τσβάιχ που μας την περιγράφουν. Στο Εμβατήριο, μέσα από τις 3 γενιές των ηρώων, έχουμε εικόνα για πραγματικά γεγονότα όπως τα έζησαν αυτοί.
Κοινωνικό γιατί μας δίνει μια σαφή εικόνα της ταξικής διαστρωμάτωσης της, ελίτ που είναι τελείως ξένη με το υπόλοιπο σώμα, του χωριάτη, του έμπορα, του τοκογλύφου, του αγωνιζόμενου εργάτη .
  Περιγράφει πως ήταν φυσιολογικό μέχρι και οι κατώτατοι αξιωματικοί να έχουν ορντινάντσες. Πως  οι διορισμένοι τοπάρχες της διοίκησης είναι απόλυτοι άρχοντες του τόπου ενώ είναι
 ξεκομμένοι τελείως από το κοινωνικό σώμα και την απόλυτη εξουσία του στρατού σε θέματα τιμής και υπόληψης.
Οι αποκομμένες ελίτ, όπως σε κάθε κοινωνία, ζούνε από την εξουσία και για την εξουσία νομίζοντας ότι τα δικά τους θέλω, η μη κίνηση και ο συντηρητισμός, είναι αυτομάτως και θέλω όλων των υπόλοιπων. Όταν ανακαλύπτουν ότι οι σαρωτικές αλλαγές τους υπερφαλαγγίζουν, νιώθουν ότι δεν χωράνε σ' αυτόν τον κόσμο.
Μέσα από τους χαρακτήρες της ιστορίας και τις ζωές τους, ζούμε το τέλος της εποχής των multi culti  αχανών αυτοκρατοριών. Εποχή που θα αντικατασταθεί πλέον από αυτήν των συνόρων και  των Εθνικών κρατών. Ο Roth είναι τόσο μαέστρος, που σε πολλές σκηνές στο Εμβατήριο, νομίζεις ότι συμμετέχεις!
 400 χορταστικές σελίδες και ένα μεγάλο ταξίδι.


                                                                                                                           Κουκ
















Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου