Σε προηγούμενη ανάρτηση μίνι-αφιέρωμα για τον Τσιτσάνη ,τον ανέφερα ως δεύτερο τη τάξη στο πάνθεο των δημιουργών του Ελληνικού τραγουδιού, ερωτηθείς γιατί δεύτερος , ποιος ο πρώτος , ο τρίτος; Υποσχέθηκα εξηγήσεις. Η σειρά που τους έχω μέσα στο μυαλό μου είναι χρονολογική γιατί όπως ο Αϊνστάιν για να αναπτύξει την θεωρία της σχετικότητας έπρεπε να προϋπάρξει ο Δημόκριτος , ο Κέπλερ , ο Νεύτων και τόσοι άλλοι , έτσι και με τους δημιουργούς θα ξεκινήσουμε από την αρχή. Καθίστε λοιπόν αναπαυτικά , βάλτε ένα ποτήρι κρασί να πίνετε και πάμε ένα ταξιδάκι . Α, βάλτε σε κάθε ενότητα να παίζει το τραγούδι , θα βοηθήσει με το κρασί...
Εν αρχή ην ο πατριάρχης Μάρκος . Ο Μάρκος Βαμβακάρης εμφανίζεται στο προσκήνιο και στην δισκογραφία αρχές του '30 .Το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εμφανίζεται έχει ως εξής : η Ελλάδα βγαλμένη μέσα από μια δεκαετία πολέμων με τους οποίους έχει διπλασιάσει το μέγεθός της μεν αλλά από την άλλη προσπαθεί να γλύψει τις πληγές της από την Μικρασιατική καταστροφή. Ενάμισι εκατομμύριο καινούργιων ανθρώπων έχουν προστεθεί στον Ελλαδικό χώρο ο οποίος για πρώτη φορά είναι τόσο μεγάλος. Ήδη με την έλευση των πληθυσμών από την Μικρασία , οι οποίοι κουβάλησαν μαζί τους μεγάλη τεχνογνωσία για πολλούς κλάδους της οικονομίας και φτηνό εργατικό δυναμικό , είχε αρχίσει δειλά δειλά η Ελληνική βιομηχανική επανάσταση . Αποτέλεσμα αυτής ήταν να δημιουργηθεί μία τάξη αστών εργατών , με πενιχρό αλλά σταθερό εισόδημα . Εντός των αχανών πλέον συνόρων για τα μέχρι πρότινος δεδομένα και με την προσθήκη των προσφύγων , οι συμπαγείς πληθυσμιακές ομάδες με διαφορετικές μουσικές , έθιμα, κουζίνες , τρόπο ζωής, ακόμα και γλώσσες είναι δεκάδες. Θεωρητικά ήταν μια χώρα , όμως οι διάφορες εθνοτικές υποομάδες που ζούσαν υπό την σκέπη του Ελληνικού κράτους δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν σε τίποτα μεταξύ τους, δεν υπήρχε τίποτα κοινό στην κουλτούρα τους.
Ο Βαμβακάρης όπως λέει στην αυτοβιογραφία του άκουσε κάποια στιγμή μπουζούκι , μαγεύτηκε και ορκίστηκε να κόψει τα χέρια του αν δεν μάθαινε να παίζει. Αυτή ήταν η έμπνευση που δημιούργησε το τραγούδι στην Ελλάδα όπως είναι σήμερα. Ό,τι λέμε σήμερα Ελληνικό τραγούδι βασίζεται στους δρόμους που άνοιξε ο Μάρκος με το μπουζούκι του.Μαζεύει γύρο του και συνεργάζεται με μια πλειάδα πολύ μεγάλων μουσικών που εμπνέεται και τους εμπνέει , γράφουν ιστορία .Από ΡουβαδοΤαμτοΦουρέειρες που πάνε Γιουροβίζιον με μια πενιά μπουζούκι , μέχρι ότι βάλει ο νου σου ,εκεί πατάει.
Το μεγαλείο του έγκειται στο ότι - προφανώς χωρίς να ξέρει τι δημιουργούσε - μάζεψε τις μουσικές κουλτούρες όλου του Ελλαδικού χώρου και τις πέρασε μέσα στο μπουζούκι του. Πήρε τις μουσικές από τα σαντουροβιόλια των Σμυρναίικων εστουδιαντίνων , τις τσαμπούνες και τις μάντολες των νησιών , τους ζουρνάδες τις γκάιντες και τα νταούλια των Θρακών , τα λαγούτα και τα κλαρίνα των Ηπειρωτών και παλαιοΕλλαδιτών , τους ποντιακούς κεμεντζέδες , τις κρητικές ασκομαντούρες και λύρες , κάνοντάς τες πενιές διπλοπενιές και τριπλοπενιές . Δημιούργησε την Ελληνική τζαζ που στα καθ'ημάς ονομάστηκε ρεμπέτικο . Ρεμπέτικο γιατί παιζόταν από ανθρώπους που κινούνταν μεταξύ περιθωρίου και ημιπαρανομίας και πάνω απ' όλα έξω από τα χρηστά ήθη της εποχής . Το ΄36 με την επιβολή του καθεστώτος του Μεταξά, απαγορεύθηκε η χασισοποτεία και εντάθηκε η λογοκρισία . Ήταν η αρχή του τέλους αυτής της γενιάς μουσικών με προεξάρχοντα τον Μάρκο. Είχε προλάβει όμως να πατήσει το ''on'' στο Ελληνικό τραγούδι.
Δεκαετία του '40 πλέον, νέα δεδομένα και η Ελλάδα σε νέες περιπέτειες. ΕλληνοΙταλικός στην Αλβανία , τριπλή κατοχή (Βούλγαροι ,Γερμανοί ,Ιταλοί) πείνα ,μαυραγορίτες , κακουχίες,δωσίλογοι ,Γερμανοτσολιάδες , κυβέρνηση βουνού ,απελευθέρωση , προδοσία Παπανδρέου (κάθε φάση στην ιστορία μας εμπεριέχει μία προδοσία Παπανδρέου) , εμφύλιος,παιδομαζώματα ,φυγή μεγάλου μέρους των ηττημένων στο ανατολικό μπλοκ και στην άνοιξη της επόμενης δεκαετίας , ελπίδες για την αποκατάσταση , από ""το σχέδιο Μάρσαλ''.Αυτή η τραγική κατάσταση που βίωσε η Ελλάδα, ρούφηξε μέσα της τους ''ρεμπέτες . Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο εμφανίζεται και καθιερώνεται ο'' βλάχος'' του τραγουδιού μας , ο Βασίλης Τσιτσάνης. Αναλαμβάνοντας πλέον την σκυτάλη από τον Βαμβακάρη οδηγεί το τραγούδι σε ποιο βατούς δρόμους . Αλλάζει τη θεματολογία παύοντας να τραγουδάει ιστορίες μόνο για ουσίες , φυλακές και τσαμπουκάδες. Βάζει μέσα στη μουσική του τα συναισθήματα που λείπανε (συννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μου ) για να μπορέσει να αγκαλιαστεί από μεγαλύτερο κοινό . Παίρνει το περιθωριακό ρεμπέτικο από τους τεκέδες, δημιουργεί το ''αρχοντορεμπέτικο'', τον προπομπό του λαϊκού τραγουδιού και το βάζει στα κέντρα διασκεδάσεως που είναι πλέον για όλο τον κόσμο. Μέσα από αυτά τα κέντρα και με τις μουσικές του Τσιτσάνη αναδεικνύονται οι καλλιτέχνες-δημιουργοί του λαϊκού τραγουδιού των επόμενων δεκαετιών
Δεκαετία '50 αρχές '60 . Πολιτική κατάσταση: τι Πλαστήρας τι Παπάγος άσπρος σκύλος μαύρος σκύλος ούλοι οι σκύλοι μία ράτσα. Μια Ελλάδα που προσπαθεί να ανακάμψει από τα δεινά κυρίως του εμφυλίου πολέμου που ουσιαστικά δεν τελείωσε ακόμα.Αποτέλεσμα αυτού ήταν να μισοερημώση η ύπαιθρο και γεμίσουν οι πόλεις με το πρώτο μεταναστευτικό κύμα , τους λεγόμενους ανταρτόπληκτους Οι ηττημένοι συνεχίζουν να κυνηγιούνται και να εκτοπίζονται (μέχρι τέταρτου βαθμού συγγένειας ) για τις ιδέες τους, από του νικητές. Οι νικητές περιλαμβάνουν στις τάξεις τους όλους τους δωσίλογους , που έχουν πιάσει τις γωνίες και τα αξιώματα ξεκοκαλίζοντας ανενόχλητοι το ''Σχέδιο Μάρσαλ'' , μην διεκδικώντας επιπροσθέτως τις πολεμικές αποζημιώσεις που δικαιούνταν η χώρα. Συνέπεια αυτού , το μεγάλο μεταναστευτικό κύμα προς την βόρεια Ευρώπη που άδειασε όλη την ύπαιθρο. ''Στην δικιά μας κοινωνία ζούσαμε άλλη αγωνία, μην πας στη Γερμανία'' , τραγούδησε μετά από πολλά χρόνια ο Στέλιος Καζαντζίδης ο οποίος σημάδεψε αυτήν την εποχή.
Οι πληθυσμοί που ξενιτεύτηκαν, άλλοι στις πόλεις και άλλοι έξω, ήταν μια γλωσσική Βαβέλ, με Ελληνικά ξεχειλωμένα προς κάθε γωνία του Ελλαδικού χώρου. Οι Βαμβακάρης -Τσιτσάνης με τις ''μικρές'' φωνές τους τραγουδούσαν για τους αστούς, οι ξενιτεμένοι δεν τους ξέρανε καλά καλά και δεν είχαν τους ίδιους καημούς. Το αποτύπωμα του Καζαντζίδη στο Ελληνικό τραγούδι δεν είναι γιατί τραγούδησε για την ξενιτιά ( Κυριακή κοντή γιορτή) , είναι γιατί με την στεντόρεια φωνή του και τα ορθότατα Ελληνικά του τραγουδούσε και τον καταλαβαίνανε όλοι . Τραγουδώντας για την ξενιτιά , τον άκουγε ο Κιλκισιώτης στο Λεβερκούζεν , ο πατέρας του που έμεινε πίσω , ο παλαιοελλαδίτης που είχε αδέρφια στην Αυστραλία, ο νησιώτης που είχε συγγενείς στην Φλώριδα , οι ανταρτόπληκτοι στις πόλεις για τα βάσανά τους και πάει λέγοντας. Τραγουδούσε τα ''σαράντα παλικάρια'' και τον καταλάβαινε ο Κρητικός , τραγουδούσε την ''Ιτιά'' και τον καταλάβαινε ο Μυτιληνιός . Μπορεί μεγάλος δημιουργός να μην ήτανε αν και έγραψε πάρα πολλά τραγούδια ,ήταν όμως ο πρώτος εθνικής εμβέλειας καλλιτέχνης.
'60 πλέον και η Ελλάδα ζει το μίνι οικονομικό της θαύμα, αρχίζουν σιγά σιγά να ψηφίζουν και τα δέντρα , να εμφανίζεται μετά από την δεκαπενταετή απουσία του ο Παπανδρέου ( που κύριος είδε που ήταν) για να ξανασύρει την χώρα στην επταετία, σκάει μύτη και ο γιος με κάτι περίεργες ''Ασπίδες'', προπομπούς για την ''Αλλαγή'' , παρακράτος , Λαμπράκης , χούντα , πολυτεχνείο, προδοσία της Κύπρου ,Καραμανλής. Από την άλλη ,έρχονται τα όσκαρ , νόμπελ και παγκόσμια καλλιτεχνική καταξίωση με μουσικές για ταινίες του Χόλιγουντ , με Βάρναλη ,Γκάτσο ,Ρίτσο Σεφέρη , Καββαδία και βραβεία Λένιν .
Εδώ μεγαλουργεί ο Μίκης Θεοδωράκης . Πολυποίκιλη προσωπικότητα παγκόσμιας πλέον κλάσης. Πολιτικό ον πρώτα απ' όλα , από τα σκοτεινά χρόνια της κατοχής ακόμα , μέχρι σήμερα ,85 χρόνων είναι ο μόνος που βάζει το στήθος μπροστά και υψώνει την φωνή του , από την αριστερίζουσα χορτάτη κάστα των καλλιτεχνικών μας ταγών.
Ο Μίκης ήταν ο δημιουργός αυτού που λέμε σήμερα ''έντεχνο τραγούδι''. Πήρε τα λόγια των σημαντικών ποιητών της εποχής του , τα ενορχήστρωσε με ορχήστρες μεγέθους συμφωνικής και τα έδωσε στον λαό.Πάντρεψε με όσο καλύτερο τρόπο γινόταν ,την λόγια τέχνη της ποίησης με το μπουζούκι του Καρνέζη και του Παπαδόπουλου , ώστε τα λόγια των σημαντικών ποιητών να γίνουν κτήμα του καθημερινού λαϊκού ανθρώπου .Ακολουθώντας ως αιώνιος έφηβος τις διεθνείς τάσεις που καθοδηγούσε πλέον η μπέιμπι μπουμ γενιά , έκανε πολιτικό τραγούδι που έμπαινε γυαλί καρφί στο μάτι του συστήματος, τόσο ώστε να απαγορευθεί η ακρόαση των δημιουργιών του και η κατοχή των δίσκων του. Μέσα απ' αυτό έγινε γνωστή σε διεθνές επίπεδο η μουσική ευφυία του ή οποία του άνοιξε τους δρόμους για να γράψει τις μουσικές για ''Σέρπικο''( με κλασική πλέον την ερμηνεία του Πατσίνο), ''Ζορμπά'', ''Μαουτχάουζεν'' , ολυμπιακούς ύμνους και πολλά άλλα. Εμείς οι Έλληνες τον γιγαντώσαμε , τον κάναμε παγκόσμιο και γιαυτό είμαστε υπερήφανοι και για μας και γι' αυτόν, που μας τιμάει καθήμενος εδώ στο μικρό χωριό μας να παλεύει ακόμα με εμάς .
Αυτοί οι τέσσερις εν ολίγοις είναι οι στρατηγοί της Ελληνικής μουσικής-τραγουδοποιητικής τέχνης. Τους κατατάσσω χρονολογικά , γιατί αν δεν υπήρχε ο πρώτος , ο δεύτερος θα λειτουργούσε διαφορετικά και ούτω καθ' εξής . Αναφορικά θα γράψω για έξι καλλιτέχνες ακόμα οι οποίοι με τον δικό του τρόπο ο καθένας , λειτουργείσαν ως αξιωματικοί συμπληρώνοντας το επιτελείο . Ο Κωστής Ντούσιας και ο Γιώργος Κατσαρός με τα κιθαρίστικα ρεμπέτικα ,έκαναν τις πρώτες γραμμοφωνήσεις Ελληνικών τραγουδιών και άνοιξαν τον δρόμο για το υπέροχο ταξίδι που ακολούθησε. Ο Λοΐζος και ο Λ.Παπαδόπουλος οι οποίοι εκλαΐκευσαν κατά κάποιο τρόπο το έντεχνο-πολιτικό τραγούδι. Ο Νικόλας Άσιμος με τον Παύλο Σιδηρόπουλο μεταλαμπάδευσαν την μετεξέλιξη , από ροκ ν' ρολ σε ροκ , της διεθνούς μουσικής σκηνής στα καθ' ημάς .
Όσο αφορά το μερίδιο της μουσικής που αναλογεί στην ομογενοποίηση των Ελλαδιτών στα καινούργια μας σύνορα του '22 -'48 , οι προαναφερθέντες με τις δημιουργίες τους ήταν οι κορυφαίοι . Από άποψη επιστημονικής γνώσης της Πυθαγόρειας μουσικής προφανώς αρίστευσαν άλλοι Έλληνες , ίσως ο φον Κάρααγιαν ,ίσως ο Σκαλκώτας , ο Μητρόπουλος ,ο Χατζηδάκης . Όμως οι προηγούμενοι μίλησαν στην ψυχή μας και μας κάνανε να μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας..
Στο κείμενό μας ενσωματώθηκαν πολλά ιστορικά στοιχεία γιατί νομίζω ότι κάθε κατάσταση ή γεγονός πρέπει να τα κρίνουμε από το ιστορικό πλαίσιο που τα περιβάλει .
Όπως καταλάβατε το παραμύθι έφτασε στο τέλος του και όποιος ακολούθησε τις οδηγίες της πρώτης παραγράφου μπορεί να πέρασε και καλά. Εγώ τις ακολούθησα πιστά και γι' αυτό μακρηγόρησα.
Τα παραπάνω δεν διεκδικούν καμία αυθεντικότητα, επιδέχονται κριτικής από όλους , είτε με διαφορετική άποψη, είτε πραγματικούς γνώστες του ζητήματος. Απλά γράφτηκαν για να περάσω καλά , να περάσω κάποιες σκέψεις μου στο ''χαρτί'' και που ξέρεις, ματαιόδοξο ον γαρ , μπορεί να το διαβάσει ξώφαλτσα και κανένας...
Εν αρχή ην ο πατριάρχης Μάρκος . Ο Μάρκος Βαμβακάρης εμφανίζεται στο προσκήνιο και στην δισκογραφία αρχές του '30 .Το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εμφανίζεται έχει ως εξής : η Ελλάδα βγαλμένη μέσα από μια δεκαετία πολέμων με τους οποίους έχει διπλασιάσει το μέγεθός της μεν αλλά από την άλλη προσπαθεί να γλύψει τις πληγές της από την Μικρασιατική καταστροφή. Ενάμισι εκατομμύριο καινούργιων ανθρώπων έχουν προστεθεί στον Ελλαδικό χώρο ο οποίος για πρώτη φορά είναι τόσο μεγάλος. Ήδη με την έλευση των πληθυσμών από την Μικρασία , οι οποίοι κουβάλησαν μαζί τους μεγάλη τεχνογνωσία για πολλούς κλάδους της οικονομίας και φτηνό εργατικό δυναμικό , είχε αρχίσει δειλά δειλά η Ελληνική βιομηχανική επανάσταση . Αποτέλεσμα αυτής ήταν να δημιουργηθεί μία τάξη αστών εργατών , με πενιχρό αλλά σταθερό εισόδημα . Εντός των αχανών πλέον συνόρων για τα μέχρι πρότινος δεδομένα και με την προσθήκη των προσφύγων , οι συμπαγείς πληθυσμιακές ομάδες με διαφορετικές μουσικές , έθιμα, κουζίνες , τρόπο ζωής, ακόμα και γλώσσες είναι δεκάδες. Θεωρητικά ήταν μια χώρα , όμως οι διάφορες εθνοτικές υποομάδες που ζούσαν υπό την σκέπη του Ελληνικού κράτους δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν σε τίποτα μεταξύ τους, δεν υπήρχε τίποτα κοινό στην κουλτούρα τους.
Ο Βαμβακάρης όπως λέει στην αυτοβιογραφία του άκουσε κάποια στιγμή μπουζούκι , μαγεύτηκε και ορκίστηκε να κόψει τα χέρια του αν δεν μάθαινε να παίζει. Αυτή ήταν η έμπνευση που δημιούργησε το τραγούδι στην Ελλάδα όπως είναι σήμερα. Ό,τι λέμε σήμερα Ελληνικό τραγούδι βασίζεται στους δρόμους που άνοιξε ο Μάρκος με το μπουζούκι του.Μαζεύει γύρο του και συνεργάζεται με μια πλειάδα πολύ μεγάλων μουσικών που εμπνέεται και τους εμπνέει , γράφουν ιστορία .Από ΡουβαδοΤαμτοΦουρέειρες που πάνε Γιουροβίζιον με μια πενιά μπουζούκι , μέχρι ότι βάλει ο νου σου ,εκεί πατάει.
Το μεγαλείο του έγκειται στο ότι - προφανώς χωρίς να ξέρει τι δημιουργούσε - μάζεψε τις μουσικές κουλτούρες όλου του Ελλαδικού χώρου και τις πέρασε μέσα στο μπουζούκι του. Πήρε τις μουσικές από τα σαντουροβιόλια των Σμυρναίικων εστουδιαντίνων , τις τσαμπούνες και τις μάντολες των νησιών , τους ζουρνάδες τις γκάιντες και τα νταούλια των Θρακών , τα λαγούτα και τα κλαρίνα των Ηπειρωτών και παλαιοΕλλαδιτών , τους ποντιακούς κεμεντζέδες , τις κρητικές ασκομαντούρες και λύρες , κάνοντάς τες πενιές διπλοπενιές και τριπλοπενιές . Δημιούργησε την Ελληνική τζαζ που στα καθ'ημάς ονομάστηκε ρεμπέτικο . Ρεμπέτικο γιατί παιζόταν από ανθρώπους που κινούνταν μεταξύ περιθωρίου και ημιπαρανομίας και πάνω απ' όλα έξω από τα χρηστά ήθη της εποχής . Το ΄36 με την επιβολή του καθεστώτος του Μεταξά, απαγορεύθηκε η χασισοποτεία και εντάθηκε η λογοκρισία . Ήταν η αρχή του τέλους αυτής της γενιάς μουσικών με προεξάρχοντα τον Μάρκο. Είχε προλάβει όμως να πατήσει το ''on'' στο Ελληνικό τραγούδι.
Δεκαετία του '40 πλέον, νέα δεδομένα και η Ελλάδα σε νέες περιπέτειες. ΕλληνοΙταλικός στην Αλβανία , τριπλή κατοχή (Βούλγαροι ,Γερμανοί ,Ιταλοί) πείνα ,μαυραγορίτες , κακουχίες,δωσίλογοι ,Γερμανοτσολιάδες , κυβέρνηση βουνού ,απελευθέρωση , προδοσία Παπανδρέου (κάθε φάση στην ιστορία μας εμπεριέχει μία προδοσία Παπανδρέου) , εμφύλιος,παιδομαζώματα ,φυγή μεγάλου μέρους των ηττημένων στο ανατολικό μπλοκ και στην άνοιξη της επόμενης δεκαετίας , ελπίδες για την αποκατάσταση , από ""το σχέδιο Μάρσαλ''.Αυτή η τραγική κατάσταση που βίωσε η Ελλάδα, ρούφηξε μέσα της τους ''ρεμπέτες . Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο εμφανίζεται και καθιερώνεται ο'' βλάχος'' του τραγουδιού μας , ο Βασίλης Τσιτσάνης. Αναλαμβάνοντας πλέον την σκυτάλη από τον Βαμβακάρη οδηγεί το τραγούδι σε ποιο βατούς δρόμους . Αλλάζει τη θεματολογία παύοντας να τραγουδάει ιστορίες μόνο για ουσίες , φυλακές και τσαμπουκάδες. Βάζει μέσα στη μουσική του τα συναισθήματα που λείπανε (συννεφιασμένη Κυριακή μοιάζεις με την καρδιά μου ) για να μπορέσει να αγκαλιαστεί από μεγαλύτερο κοινό . Παίρνει το περιθωριακό ρεμπέτικο από τους τεκέδες, δημιουργεί το ''αρχοντορεμπέτικο'', τον προπομπό του λαϊκού τραγουδιού και το βάζει στα κέντρα διασκεδάσεως που είναι πλέον για όλο τον κόσμο. Μέσα από αυτά τα κέντρα και με τις μουσικές του Τσιτσάνη αναδεικνύονται οι καλλιτέχνες-δημιουργοί του λαϊκού τραγουδιού των επόμενων δεκαετιών
Δεκαετία '50 αρχές '60 . Πολιτική κατάσταση: τι Πλαστήρας τι Παπάγος άσπρος σκύλος μαύρος σκύλος ούλοι οι σκύλοι μία ράτσα. Μια Ελλάδα που προσπαθεί να ανακάμψει από τα δεινά κυρίως του εμφυλίου πολέμου που ουσιαστικά δεν τελείωσε ακόμα.Αποτέλεσμα αυτού ήταν να μισοερημώση η ύπαιθρο και γεμίσουν οι πόλεις με το πρώτο μεταναστευτικό κύμα , τους λεγόμενους ανταρτόπληκτους Οι ηττημένοι συνεχίζουν να κυνηγιούνται και να εκτοπίζονται (μέχρι τέταρτου βαθμού συγγένειας ) για τις ιδέες τους, από του νικητές. Οι νικητές περιλαμβάνουν στις τάξεις τους όλους τους δωσίλογους , που έχουν πιάσει τις γωνίες και τα αξιώματα ξεκοκαλίζοντας ανενόχλητοι το ''Σχέδιο Μάρσαλ'' , μην διεκδικώντας επιπροσθέτως τις πολεμικές αποζημιώσεις που δικαιούνταν η χώρα. Συνέπεια αυτού , το μεγάλο μεταναστευτικό κύμα προς την βόρεια Ευρώπη που άδειασε όλη την ύπαιθρο. ''Στην δικιά μας κοινωνία ζούσαμε άλλη αγωνία, μην πας στη Γερμανία'' , τραγούδησε μετά από πολλά χρόνια ο Στέλιος Καζαντζίδης ο οποίος σημάδεψε αυτήν την εποχή.
Οι πληθυσμοί που ξενιτεύτηκαν, άλλοι στις πόλεις και άλλοι έξω, ήταν μια γλωσσική Βαβέλ, με Ελληνικά ξεχειλωμένα προς κάθε γωνία του Ελλαδικού χώρου. Οι Βαμβακάρης -Τσιτσάνης με τις ''μικρές'' φωνές τους τραγουδούσαν για τους αστούς, οι ξενιτεμένοι δεν τους ξέρανε καλά καλά και δεν είχαν τους ίδιους καημούς. Το αποτύπωμα του Καζαντζίδη στο Ελληνικό τραγούδι δεν είναι γιατί τραγούδησε για την ξενιτιά ( Κυριακή κοντή γιορτή) , είναι γιατί με την στεντόρεια φωνή του και τα ορθότατα Ελληνικά του τραγουδούσε και τον καταλαβαίνανε όλοι . Τραγουδώντας για την ξενιτιά , τον άκουγε ο Κιλκισιώτης στο Λεβερκούζεν , ο πατέρας του που έμεινε πίσω , ο παλαιοελλαδίτης που είχε αδέρφια στην Αυστραλία, ο νησιώτης που είχε συγγενείς στην Φλώριδα , οι ανταρτόπληκτοι στις πόλεις για τα βάσανά τους και πάει λέγοντας. Τραγουδούσε τα ''σαράντα παλικάρια'' και τον καταλάβαινε ο Κρητικός , τραγουδούσε την ''Ιτιά'' και τον καταλάβαινε ο Μυτιληνιός . Μπορεί μεγάλος δημιουργός να μην ήτανε αν και έγραψε πάρα πολλά τραγούδια ,ήταν όμως ο πρώτος εθνικής εμβέλειας καλλιτέχνης.
'60 πλέον και η Ελλάδα ζει το μίνι οικονομικό της θαύμα, αρχίζουν σιγά σιγά να ψηφίζουν και τα δέντρα , να εμφανίζεται μετά από την δεκαπενταετή απουσία του ο Παπανδρέου ( που κύριος είδε που ήταν) για να ξανασύρει την χώρα στην επταετία, σκάει μύτη και ο γιος με κάτι περίεργες ''Ασπίδες'', προπομπούς για την ''Αλλαγή'' , παρακράτος , Λαμπράκης , χούντα , πολυτεχνείο, προδοσία της Κύπρου ,Καραμανλής. Από την άλλη ,έρχονται τα όσκαρ , νόμπελ και παγκόσμια καλλιτεχνική καταξίωση με μουσικές για ταινίες του Χόλιγουντ , με Βάρναλη ,Γκάτσο ,Ρίτσο Σεφέρη , Καββαδία και βραβεία Λένιν .
Εδώ μεγαλουργεί ο Μίκης Θεοδωράκης . Πολυποίκιλη προσωπικότητα παγκόσμιας πλέον κλάσης. Πολιτικό ον πρώτα απ' όλα , από τα σκοτεινά χρόνια της κατοχής ακόμα , μέχρι σήμερα ,85 χρόνων είναι ο μόνος που βάζει το στήθος μπροστά και υψώνει την φωνή του , από την αριστερίζουσα χορτάτη κάστα των καλλιτεχνικών μας ταγών.
Ο Μίκης ήταν ο δημιουργός αυτού που λέμε σήμερα ''έντεχνο τραγούδι''. Πήρε τα λόγια των σημαντικών ποιητών της εποχής του , τα ενορχήστρωσε με ορχήστρες μεγέθους συμφωνικής και τα έδωσε στον λαό.Πάντρεψε με όσο καλύτερο τρόπο γινόταν ,την λόγια τέχνη της ποίησης με το μπουζούκι του Καρνέζη και του Παπαδόπουλου , ώστε τα λόγια των σημαντικών ποιητών να γίνουν κτήμα του καθημερινού λαϊκού ανθρώπου .Ακολουθώντας ως αιώνιος έφηβος τις διεθνείς τάσεις που καθοδηγούσε πλέον η μπέιμπι μπουμ γενιά , έκανε πολιτικό τραγούδι που έμπαινε γυαλί καρφί στο μάτι του συστήματος, τόσο ώστε να απαγορευθεί η ακρόαση των δημιουργιών του και η κατοχή των δίσκων του. Μέσα απ' αυτό έγινε γνωστή σε διεθνές επίπεδο η μουσική ευφυία του ή οποία του άνοιξε τους δρόμους για να γράψει τις μουσικές για ''Σέρπικο''( με κλασική πλέον την ερμηνεία του Πατσίνο), ''Ζορμπά'', ''Μαουτχάουζεν'' , ολυμπιακούς ύμνους και πολλά άλλα. Εμείς οι Έλληνες τον γιγαντώσαμε , τον κάναμε παγκόσμιο και γιαυτό είμαστε υπερήφανοι και για μας και γι' αυτόν, που μας τιμάει καθήμενος εδώ στο μικρό χωριό μας να παλεύει ακόμα με εμάς .
Αυτοί οι τέσσερις εν ολίγοις είναι οι στρατηγοί της Ελληνικής μουσικής-τραγουδοποιητικής τέχνης. Τους κατατάσσω χρονολογικά , γιατί αν δεν υπήρχε ο πρώτος , ο δεύτερος θα λειτουργούσε διαφορετικά και ούτω καθ' εξής . Αναφορικά θα γράψω για έξι καλλιτέχνες ακόμα οι οποίοι με τον δικό του τρόπο ο καθένας , λειτουργείσαν ως αξιωματικοί συμπληρώνοντας το επιτελείο . Ο Κωστής Ντούσιας και ο Γιώργος Κατσαρός με τα κιθαρίστικα ρεμπέτικα ,έκαναν τις πρώτες γραμμοφωνήσεις Ελληνικών τραγουδιών και άνοιξαν τον δρόμο για το υπέροχο ταξίδι που ακολούθησε. Ο Λοΐζος και ο Λ.Παπαδόπουλος οι οποίοι εκλαΐκευσαν κατά κάποιο τρόπο το έντεχνο-πολιτικό τραγούδι. Ο Νικόλας Άσιμος με τον Παύλο Σιδηρόπουλο μεταλαμπάδευσαν την μετεξέλιξη , από ροκ ν' ρολ σε ροκ , της διεθνούς μουσικής σκηνής στα καθ' ημάς .
Όσο αφορά το μερίδιο της μουσικής που αναλογεί στην ομογενοποίηση των Ελλαδιτών στα καινούργια μας σύνορα του '22 -'48 , οι προαναφερθέντες με τις δημιουργίες τους ήταν οι κορυφαίοι . Από άποψη επιστημονικής γνώσης της Πυθαγόρειας μουσικής προφανώς αρίστευσαν άλλοι Έλληνες , ίσως ο φον Κάρααγιαν ,ίσως ο Σκαλκώτας , ο Μητρόπουλος ,ο Χατζηδάκης . Όμως οι προηγούμενοι μίλησαν στην ψυχή μας και μας κάνανε να μπορούμε να συνεννοηθούμε μεταξύ μας..
Στο κείμενό μας ενσωματώθηκαν πολλά ιστορικά στοιχεία γιατί νομίζω ότι κάθε κατάσταση ή γεγονός πρέπει να τα κρίνουμε από το ιστορικό πλαίσιο που τα περιβάλει .
Όπως καταλάβατε το παραμύθι έφτασε στο τέλος του και όποιος ακολούθησε τις οδηγίες της πρώτης παραγράφου μπορεί να πέρασε και καλά. Εγώ τις ακολούθησα πιστά και γι' αυτό μακρηγόρησα.
Τα παραπάνω δεν διεκδικούν καμία αυθεντικότητα, επιδέχονται κριτικής από όλους , είτε με διαφορετική άποψη, είτε πραγματικούς γνώστες του ζητήματος. Απλά γράφτηκαν για να περάσω καλά , να περάσω κάποιες σκέψεις μου στο ''χαρτί'' και που ξέρεις, ματαιόδοξο ον γαρ , μπορεί να το διαβάσει ξώφαλτσα και κανένας...
ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΔΙΕΠΕΙ ΠΑΝΤΑ ΕΝΑΝ ''ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ''.ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΒΑΘΜΟ ΣΥΜΦΩΝΟΥΜΕ,ΚΑΤΑΝΟΗΤΕΣ ΟΙ ΑΠΟΥΣΙΕΣ,ΕΙΝΑΙ ΑΔΥΝΑΤΟΝ Η ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΝΑ ΧΩΡΕΣΕΙ ΣΕ ΔΥΟ ΣΕΛΙΔΕΣ.ΚΑΙ ΕΙΣ ΑΝΩΤΕΡΑ!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή