Ηχήστε οι σάλπιγγες...

   Το 1943, τη μέρα που έβγαινε ο Φλεβάρης, μεσούντος του κατοχικού σκοταδιού που είχε περιβάλει την Ελλάδα, η Αθήνα κήδευε το μεγάλο τέκνο των γραμμάτων της, τον επιφανή ακαδημαϊκό, ποιητή, δημοσιογράφο, Κωστή Παλαμά." Χθες βράδυ μια ακατανόητη είδηση μας είρθε. Μια είδηση ασύλληπτη. Ο γέρο-Παλαμάς πέθανε. Ξεχάσαμε πως ήταν θνητός" γράφανε εκείνη την ημέρα οι λογοκριμένες κατοχικές εφημερίδες. Στην νεκρώσιμο ακολουθία μαζί με τις χιλιάδες απλών ανθρώπων και οι "αρχές". Ο δοτός Λογοθετόπουλος και η ανώτατη γερμανική εξουσία. Μετά τον επικήδειο, ο Άγγελος Σικελιανός με την βροντερή δωρική φωνή του,  απήγγειλε το ποίημα που είχε γράψει τα ξημερώματα, μόλις είχε μάθει για τον θάνατο του μεγάλου ποιητή:

                                                          ΠΑΛΑΜΑΣ

Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !

Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ένα βουνό
με δάφνες αν υψώσουμε ως το Πήλιο κι ως την Όσσα,
κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό,
ποιόν κλεί, τι κι αν το πεί η  δικιά μου γλώσσα;

Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
Ήρωας την πήρε και την ύψωσε ως τ' αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ' τον στα χέρια

γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας
που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ' ένα μόνο ανασασμόν: "Ο Παλαμάς !",
ν' αντιβογκήσει τ' όνομά του η οικουμένη !

Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !

Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ένας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει...
κι ακέριος φλέγεται ως με τ' άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει.

Τι πάνωθέ μας, όπου ο άρρητος παλμός
της αιωνιότητας, αστράφτει αυτήν την ώρα
Ορφέας, Ηράκλειτος, Αισχύλος, Σολωμός
την άγια δέχονται ψυχή την τροπαιοφόρα,

που αφού το έργο της θεμέλιωσε βαθιά
στη γην αυτήν με μιαν ισόθεη Σκέψη,
τον τρισμακάριο τώρα πάει ψηλά τον Ίακχο
με τους αθάνατους θεούς για να χορέψει.

Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βόγκα Παιάνα ! Οι σημαίες οι φοβερές
της Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
 

Άγγελος Σικελιανός

Ακολούθησε ο ποιητής Σωτήρης Σκίπης που απήγγειλε το ποίημα του

 "Στον  Κωστή Παλαμά"

Μέσ' από τα κάγκελλα τ' αόρατα
της απέραντής μας φυλακής,
μέσα στο κελί το σκοτεινό μας,
δεν εβάσταξες στον πόνο της Φυλής
κι έπεσες σα δρυς
από τα χτυπήματα
κάποιων μαύρων ξυλοκόπων
στο σκοτάδι της νυχτιάς της τραγικής,
δίχως να προσμείνεις την αχτίδα
της καινούργιας Χαραυγής.

Κι έπεσες καθώς από σεισμό
πέφτει μια μαρμάρινη κολόνα
κάποιου πανάρχαιου ναού.
Σα ναός, οπού χτυπιέται
απ' τα βόλια των βαρβάρων.
Σαν τον Παρθενώνα,
ήρωα, ποιητή του Αιώνα.

Μάτια στερεμένα από τις τόσες
συμφορές,
δάκρυα δε θα χύσουνε για Σένα.

Θα σε κλάψουνε μια μέρα
οι ίδιοι αυτοί που μας σκοτώνουν
έναν - ένα,
σαν ξυπνήσουν απ' τη μέθη τους
κι αντικρύσουν τι ερημιές
εσκορπίσανε στο διάβα τους
σ' αναρίθμητες καρδιές.

Φεύγεις, πας για το ταξίδι σου
το Αχερούσιο, το στερνό,
ω πρωτότοκε αδερφέ μας,
όμως κοίτα πώς ξοπίσω σου
οι Έλληνες σε χαιρετάνε.
Ο καθένας ένα στίχο σου
ψέλνοντας μελωδικό,
σε ξεπροβοδάνε
με τα μύρια σου τραγούδια,
που βουίζουν σα μελίσσια
πάνω απ' Απριλιού λουλούδια,
σα να προμηνάνε την Ανάσταση,
ω μεγάλε ραψωδέ μας

Όταν ο εκπρόσωπος της Γερμανικής εξουσίας κατέθετε στέφανο, ο λαός έψαλε τον Εθνικό ύμνο. 

 Πάνω από τον τάφο κάποιος φώναξε ζήτω η ελευθερία του πνεύματος. Το πλήθος όμως ήθελε απλά ελευθερία. Έτσι η ιαχή ζήτω η ελευθερία, δονούσε τον Αττικό ουρανό την στιγμή της ταφής.

                                                                                           Κουκ